Бизнесті жүргізу

Квота (Foreign Labour Quote)

"Халықтың көші-қоны туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 36-1-бабына сәйкес ішкі еңбек нарығын қорғау мақсатында халықтың көші-қоны мәселелері жөніндегі уәкілетті орган Қазақстан Республикасының аумағында еңбек қызметін жүзеге асыру үшін шетелдік жұмыс күшін тартуға квота белгілейді.

Рұқсат (Work permits)

Шетелдік жұмыс күшін жұмыс берушілер тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің жергілікті атқарушы органдары берген шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсаттар негізінде Қазақстан Республикасында еңбек қызметін жүзеге асыру үшін тартады.

Тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің аумағындағы жергілікті атқарушы органдар халықты жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі уәкілетті орган бөлген квота шегінде еңбек қызметін жүзеге асыру үшін шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсаттар береді немесе ұзартады не жұмыс берушілерге рұқсаттар беруден, ұзартудан бас тартады, сондай-ақ көрсетілген рұқсаттарды тоқтата тұрады және кері қайтарып алады.

Жергілікті атқарушы орган берген шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсат басқа жұмыс берушілерге берілуге жатпайды, жұмыс беруші рұқсаттар алған шетелдік жұмыскерлерді басқа әкімшілік-аумақтық бірліктердің аумағындағы ұйымдарға іссапарға жіберуді қоспағанда, онда көрсетілген әкімшілік-аумақтық бірліктердің аумағында жиынтық мөлшерден аспайтын мерзімге қолданылады бір күнтізбелік жыл ішінде тоқсан күнтізбелік күн.

Мемлекеттік алым (State fee for the issuance of work permits)

Жұмыс берушілерге шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсат Халықтың көші-қоны мәселелері жөніндегі уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен және шарттарда, сондай-ақ Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес алымдар төлеу кезінде беріледі немесе ұзартылады.

Жұмыс берушілерден рұқсатты бергені немесе ұзартқаны үшін "шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсатты бергені немесе ұзартқаны үшін алым мөлшерлемелерін белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2018 жылғы 3 сәуірдегі № 157 қаулысымен бекітілген алым мөлшерлемелерінің мөлшеріне сәйкес, Қазақстан Республикасына шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсатты бергені немесе ұзартқаны үшін салық алымы (бұдан әрі – алым) алынады Қазақстан Республикасына күштер".

Қазақстан Республикасына шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсатты бір және (немесе) басқа әкімшілік-аумақтық бірліктер шегінде алған немесе ұзартқан кезде алым рұқсатта көрсетілген әрбір әкімшілік-аумақтық бірліктің бюджетіне төленеді.

Корпоративішілік ауыстыру шеңберінде бірнеше әкімшілік-аумақтық бірліктер шегінде берілетін рұқсаттар тегін негізде жүзеге асырылады.

Шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсат алудан квота мен талаптардан босату (Exemption from quote and work permits)

Шетелдік жұмыс күшін квоталау және жұмыс берушілерге шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсат беру туралы осы Заңның нормалары шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға қолданылмайды:

1) дербес білім беру ұйымдарында, олардың ұйымдарында, сондай-ақ "Назарбаев қорында" жоғары білімі бар басшылар мен мамандар лауазымдарында жұмыс істейтін;

2) Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен расталған құжаттары бар мемлекеттік органдарда жұмыс істейтін адамдар;

3) Қазақстан Республикасының инвестициялар туралы заңнамасына сәйкес инвестициялық басым жобаны іске асыруға инвестициялық келісімшарттар жасасқан Қазақстан Республикасының ұйымдарында жұмыс істейтін, сондай-ақ аталған заңды тұлғалар (не олардың мердігерлері) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласында бас мердігер, мердігер, қосалқы мердігер немесе көрсетілетін қызметтерді орындаушы ретінде тартатын ұйымдарда жұмыс істейтін (іздестіру және жобалау қызметін, инжинирингтік қызметтерді қоса алғанда), инвестициялық қызмет объектісі жоғары білімі бар басшылар мен мамандар ретінде, сондай-ақ инвестициялық басым жобаны іске асыруға арналған инвестициялық келісімшарттарда айқындалатын кәсіптер тізбесі мен санына сәйкес білікті жұмысшылар ретінде пайдалануға берілгеннен кейін бір жыл өткенге дейінгі мерзімге;

4) құны бір миллион айлық есептік көрсеткіштен асатын жобалары бар арнайы экономикалық аймақтардың қатысушылары болып табылатын заңды тұлғаларда, сондай-ақ арнайы экономикалық аймақтардың аталған қатысушылары (не олардың мердігерлері) аумақта құрылыс-монтаждау жұмыстарын орындау кезеңінде бас мердігер, мердігер, қосалқы мердігер немесе қызметтерді орындаушы ретінде тартатын ұйымдарда жұмыс істейтін санаттар мен санаттар тізбесіне сәйкес объектіні (объектілерді) пайдалануға бергеннен кейін бір жыл өткенге дейін, оларды халықты жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі уәкілетті органның, мүдделі орталық мемлекеттік органдардың өкілдерінен тұратын комиссия халықты жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі уәкілетті органның және арнаулы экономикалық және индустриялық аймақтарды құру, олардың жұмыс істеуі және оларды тарату саласындағы мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын орталық атқарушы органның бірлескен шешімімен бекітілген тәртіппен айқындайды;

5) экономиканың басым салаларында (экономикалық қызмет түрлерінде) талап етілетін кәсіптер бойынша өз бетінше жұмысқа орналасу үшін келгендер;

6) Қазақстан Республикасында тұрақты тұратындар;

7) шетелдік заңды тұлғалар филиалдарының немесе өкілдіктерінің бірінші басшылары болып жұмыс істейтін;

8) Жергілікті атқарушы органдардың еңбек қызметін жүзеге асыру үшін шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсаты талап етілмейтін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тұлғалар тізбесінде көзделген;

9) "Астана Хаб" халықаралық технологиялық паркінде немесе "Астана Хаб" халықаралық технологиялық паркінің қатысушыларында жоғары білімі бар басшылар мен мамандар лауазымдарында жұмыс істейтіндер. 

Шетелдік жұмыс күшін тартуға квоталауды сақтау және рұқсат алу талаптарынан босатылған шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың көрсетілген тізбесінен басқа, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 24 қарашадағы № 1041 Қаулысымен еңбек қызметін жүзеге асыру үшін шетелдік жұмыс күшін тартуға жергілікті атқарушы органдардың рұқсаты талап етілмейтін адамдардың тізбесі белгіленген (https://adilet.zan.kz/rus/docs/P2300001041#z36), оған сәйкес шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың мынадай санаттарын тарту үшін жергілікті атқарушы органдардың шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсаты талап етілмейді:

1) қандастар;

2) кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру үшін келген бизнес-көшіп келушілер;

3) босқын мәртебесін немесе пана іздеген адамның куәлігін алған;

4) "Халықтың көші-қоны туралы"Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес гуманитарлық себептермен келетін көшіп келушілер болып табылатындар;

5) Қазақстан Республикасы соттарының үкімдері бойынша шартты түрде бас бостандығынан айыруға, қоғамнан оқшаулауға байланысты емес жазаларға сотталғандар;

6) сот үкімі заңды күшіне енгенге дейін адам саудасына байланысты нақты қылмыстық іс бойынша іс жүргізу кезеңінде адам саудасының құрбандары болып табылатын;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасында танылатын некеде кемінде үш жыл тұрған (тұрған) отбасын, жұбайын (зайыбын) біріктіру мақсатында Қазақстан Республикасына келетін, Қазақстан Республикасының азаматтары шақырушы адамдар болып табылатын;

8) күндізгі оқу нысаны бойынша білім алушылар және Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес оқудан бос уақытта Қазақстан Республикасының оқу орындарында бір мезгілде жұмыс істейтіндер;

9) 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа қатысушы мемлекеттердің азаматтары болып табылатын;

10) Теңіз және өзен кемелері, әуе және теміржол көлігі экипаждарының мүшелері болып табылатын;

11) әртістер, режиссерлер, дирижерлер, хормейстер, балетмейстер, спортшылар және жаттықтырушылар болып жұмыс істейтін;

12)"Астана" халықаралық қаржы орталығының қатысушылары мен органдары тартатын;

13) Қазақстан Республикасының аэроғарыш қызметі саласындағы ынтымақтастық туралы халықаралық шарттары шеңберінде тартылатын ғарыш зымыран кешенін құру және жерүсті ғарыш инфрақұрылымы объектілерін пайдалану жөніндегі мамандар болып табылатын;

14) Қазақстан Республикасының Білім беру ұйымдарында білім беру саласындағы ынтымақтастық туралы Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес Педагогикалық қызметті жүзеге асыратын, сондай – ақ халықаралық интеграцияланған білім беру оқу бағдарламаларын іске асыратын адамдар үшін-егер өзге үлес халықаралық шартта белгіленбесе, ұйым штатының 50 пайызынан аспайтын;

15) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ерекше мәртебе берілген білім беру ұйымдарындағы, сондай-ақ біліктілігі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкес келетін басшылар мен оқытушылар лауазымдарында білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін және экономика салалары үшін кадрлар даярлауды жүзеге асыратын профессор-оқытушылар құрамы қатарынан;

16) қазақстандық заңды тұлғалардың бірінші басшылары және олардың жарғылық капиталына шетелдік қатысудың жүз пайыз үлесі бар орынбасарлары болып жұмыс істейтіндер;

17) іскерлік мақсаттармен қызметтік іссапарда жүргендер, олардың мерзімі бір күнтізбелік жыл ішінде жиынтық жүз жиырма күнтізбелік күннен аспайды;

18) Қазақстан Республикасының Үкіметімен ақшалай баламасы 50 миллион АҚШ долларынан асатын Инвестициялар сомасына келісімшарттар жасасқан ұйымдардың бірінші басшылары және инвестициялық қызметті қызметтің басым түрлерінде жүзеге асыратын және инвестициялар жөніндегі уәкілетті органмен келісімшарт жасасқан Қазақстан Республикасы заңды тұлғаларының бірінші басшылары болып жұмыс істейтін;

19) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен расталған құжаттары бар жоғары білімі бар құрылымдық бөлімшелер басшыларынан төмен емес лауазымдарда Ұлттық басқарушы холдингте жұмыс істейтіндер;

20) Ұлттық басқарушы холдингтің Директорлар кеңесінің мүшелері ретінде жұмысқа тартылатын;

21) отбасы мүшелерін, сондай-ақ асырауындағы адамдарды қоспағанда, инвесторлық виза алған адамдар.